Αντισυνταγματική η διαθεσιμότητα, κρίνουν τέσσερα δικαστήρια – Διαβάστε το σκεπτικό της απόφασης

Η διαθεσιμότητα που προβλέπει ο Νόμος 4092/2012 παραβιάζει τόσο το Σύνταγμα όσο και τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, αποφάνθηκαν με επτά αποφάσεις τους τέσσερα μονομελή πρωτοδικεία από διαφορετικές περιοχές της χώρας -Χίος, Ρέθυμνο, Ξάνθη και Μεσολόγγι. Η διαθεσιμότητα, έκριναν οι δικαστές, προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια η οποία προστατεύεται από το άρθρο 2 του Συντάγματος, και αυτό γιατί, ανεξάρτητα της αποτελεσματικότητας του μέτρου, οι θιγόμενοι εργαζόμενοι θυσιάζονται χάριν των οικονομικών στόχων της κυβέρνησης και της περιστολής των κρατικών δαπανών, ενώ προσβάλλεται βάναυσα και η προσωπικότητά τους, καθώς τους στερείται το δικαίωμα να εργαστούν.

Ακόμα, παρόλο που οι εργαζόμενοι που τίθενται σε διαθεσιμότητα θα αμείβονται με το 75% των αποδοχών τους, οι δικαστές κρίνουν ότι το μέτρο θέτει σε κίνδυνο την αξιοπρεπή διαβίωση των εργαζόμενων και των οικογενειών τους, δεδομένου ότι έχουν ήδη υποστεί δραματικές μειώσεις. Η διαθεσιμότητα κρίθηκε επίσης ότι παραβιάζει το άρθρο 4 του Συντάγματος, καθώς το μέτρο επιβαρύνει δυσανάλογα ορισμένες κατηγορίες πολιτών, οι οποίοι έχουν ήδη πληγεί από προηγούμενα μέτρα, με μοναδικό κριτήριο την ειδικότητα και το αντικείμενο εργασίας τους.

Οι δικαστές επισημαίνουν επίσης ότι το μέτρο της διαθεσιμότητας του Ν. 4093/2012 «πιθανολογείται σφόδρα» ότι θα οδηγήσει τελικά σε απόλυση των εργαζομένων που θίγονται.

Επιπλέον η διαθεσιμότητα -σύμφωνα πάντα με τις δικαστικές αποφάσεις- παραβιάζει το δικαίωμα για δίκαιη αμοιβή που καθιερώνει το άρθρο 4 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, αφού οι αποδοχές όσων τίθενται σε διαθεσιμότητα υπολείπονται του ορίου της φτώχειας.

Για τον ίδιο λόγο παραβιάζεται και το άρθρο 22 του Συντάγματος, όπως επίσης και η αρχή της μη διάκρισης, καθώς οι εργαζόμενοι τίθενται σε διαθεσιμότητα με μοναδικό κριτήριο την κατηγορία και τον κλάδο, χωρίς επαρκή αιτιολογία, ενώ το κριτήριο που χρησιμοποιείται, δηλαδή η μη τήρηση της διαδικασίας του ΑΣΕΠ, είναι εντελώς προσχηματικό.

Επιπλέον, οι διατάξεις του Ν. 4093/2012 για τη διαθεσιμότητα αντιστρατεύονται ευθέως και τις συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας (άρθρο 25 του Συντάγματος), της αξιοκρατίας (άρθρο 103 του Συντάγματος) και της ορθολογικής διάρθρωσης των υπηρεσιών του Δημοσίου. Και αυτό, γιατί η επιλογή των εργαζομένων που τίθενται σε τέτοια κατάσταση δεν γίνεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων (υπηρεσιακών και κοινωνικών, προσόντων, βάσει των ικανοτήτων, της απόδοσης, της αρχαιότητας, της ηλικίας, της οικογενειακής και της οικονομικής κατάστασης των εργαζομένων), ούτε όμως λαμβάνονται υπ' όψη κριτήρια που συνάπτονται με την προσωπική αξία και την ικανότητα των ενδιαφερομένων.

Επιπλέον, σημειώνεται στις δικαστικές αποφάσεις, η κατάργηση των οργανικών θέσεων δεν πραγματοποιείται στη βάση ολοκληρωμένης μελέτης αναδιάρθρωσης των δημοσίων υπηρεσιών, αλλά στηρίζεται στο τυχαίο κριτήριο της κατάληψης θέσεων συγκεκριμένων ειδικοτήτων και κατηγοριών, χωρίς να λαμβάνονται υπ' όψη οι συγκεκριμένες ανάγκες της καθεμιάς υπηρεσίας ή φορέα. Θεωρείται δηλαδή «εκ προοιμίου βέβαιο» ότι οι υπηρεσίες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του Ν. 4093/2012 δεν χρειάζονται τις υπηρεσίες αυτών των ειδικοτήτων, μολονότι δεν έχει συνταχθεί σχετικό οργανόγραμμα στη βάση των πραγματικών αναγκών τους.