ΜΕΤΟΧΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΛ. ΣΤΑΘΜΩΝ. ΤΗΣ OFFSORE ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ!

ΠΗΓΗ: ΕΣΡ
Ο όρος Τέταρτη Εξουσία αναφέρεται στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ). Αρχικά αναφερόταν στον Τύπο, καθώς ήταν το μόνο μέσο, αλλά στη συνέχεια με την ανάπτυξη και των υπολοίπων (π.χ. ραδιόφωνο, τηλεόραση, Internet), χαρακτηρίζει τα ΜΜΕ γενικότερα.

Ο τίτλος της Τέταρτης Εξουσίας δίνεται με βάση τις τρεις (προηγούμενες) εξουσίες :

• νομοθετική
• εκτελεστική
• δικαστική

και με τη λογική ότι όλες τους υπάρχουν για τον ίδιο σκοπό, την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.

Σύμφωνα με τη φιλελεύθερη προσέγγιση απ' την οποία προέρχεται και η έννοια της Τέταρτης Εξουσίας, τα ΜΜΕ ύστερα από την απελευθέρωση και ανεξαρτητοποίησή τους από το κράτος, συνέβαλαν στην εκδημοκράτισή του. Αυτό αιτιολογείται με κάποιες από τις λειτουργίες που πραγματοποιούν:

Δρουν ελεγκτικά ..
απέναντι στο κράτος και παρακολουθούν την άσκηση των τριών εξουσιών, αποκαλύπτοντας τυχόν καταχρήσεις και εξασφαλίζοντας τη διαφάνεια, επιτελούν δηλαδή το ρόλο "φύλακα".

Παρέχουν ενημέρωση σχετικά με δημόσια ζητήματα σε ολοένα και περισσότερες ομάδες διευρύνοντας έτσι το πολιτικό έθνος. Καθώς αυξάνεται λοιπόν το μέγεθός του αυξάνεται και η δύναμη, δηλαδή ενισχύεται η δημοκρατικότητά του.

Μεταφέρουν τη φωνή του λαού, ενοποιώντας όλες τις διαφορετικές απόψεις που έρχονται από τη κοινωνία και αξίζει να ακουστούν μέσα από το κοινό πρίσμα στο οποίο αυτές συγκλίνουν. Μεταδίδουν δηλαδή τη δημόσια ομοφωνία όπως προκύπτει μέσα από τον κοινωνικό διάλογο.

Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ειδικά από τα δυο τελευταία σημεία, ότι λειτουργούν ως επικοινωνιακός δίαυλος μεταξύ των κυβερνώντων και του λαού αλλά και ανάμεσα στις ετερόκλητες ομάδες του τελευταίου. Έτσι, υποστηρίζεται ότι τα ΜΜΕ ενισχύουν το λαό: απ' τη μια ασκώντας κριτική στην πολιτική εξουσία και ελέγχοντάς την εξονυχιστικά κι απ' την άλλη μεταφέροντας το λαϊκό παλμό κι αντιπροσωπεύοντας την κοινή γνώμη στην κυβέρνηση. Αυτή η μετατόπιση εξουσίας απ΄ το κράτος προς το λαό με τη μεσολάβηση των ΜΜΕ, δίνει στα τελευταία τον τίτλο της Τέταρτης Εξουσίας. Τέταρτη Εξουσία, με την έννοια ότι ενσαρκώνουν τη "φωνή του λαού στους διαδρόμους της εξουσίας".

Η ριζοσπαστική θεώρηση αντιτίθεται στην φιλελεύθερη θεώρηση και αυτό γιατί οι εκπρόσωποί της και οι εκπρόσωποι της πολιτικής οικονομίας των μέσων αρνούνται τη λειτουργία των ΜΜΕ ως Τέταρτης Εξουσίας. Θεωρούν ότι τα μέσα ποτέ δεν κατάφεραν να απελευθερωθούν απ´τη δομή της εξουσίας και να ανεξαρτητοποιηθούν πλήρως αλλά ούτε και να γίνουν η φωνή της κοινωνίας.

Τα ΜΜΕ δεν είναι ουδέτερα εφόσον είναι μεγάλες επιχειρήσεις ή εξαρτώνται από επιχειρήσεις, υπόκεινται σε κάποιο ιδιοκτησιακό καθεστώς και μάλιστα πολλές φορές ολιγοπωλιακό, ακόμη και μονοπωλιακό. Αυτό εξ' ορισμού, τα κάνει φορείς ιδιωτικών (κυρίως) συμφερόντων και αλλοιώνει το ρόλο του "φύλακα" αφού είναι μέρος αυτού που πρέπει να ελέγχουν.(π.χ. η General Electric, η Toshiba και η Fiat είναι μερικές από τις επιχειρήσεις που έχουν εξαγοράσει ΜΜΕ).

Τα ΜΜΕ, οι ιδιοκτήτες τους και οι δημοσιογράφοι που εργάζονται σε αυτά είναι μέρος του κατεστημένου. Δεν μπορούμε να ξεχνάμε τις πολιτικές τους δεσμεύσεις, τη δύναμη που τους ασκείται από ηγετικές ομάδες, τη σχέση που επιδιώκουν να έχουν με την κυβέρνηση και τη νομοθεσία στην οποία υπόκεινται. Όλα αυτά περιορίζουν την ανεξάρτητη δημοσιογραφία στα όρια του επιτρεπτού και του δυνατού έτσι όπως καθορίζεται από το καπιταλιστικό σύστημα.

Η λογοκρισία μπορεί να μην πραγματοποιείται πια από το κράτος αλλά είναι εξίσου σκληρή. Αυτή τη φορά έρχεται από το σύστημα της ελεύθερης αγοράς και είναι με τη μορφή της εξάρτησης από τη διαφήμιση, του υψηλού κόστους εισαγωγής στην αγορά των περισσότερων ΜΜΕ, της συνεχούς αύξησης των ολιγοπωλίων. Έτσι δεν ακούγονται όλες οι φωνές ίσα, αλλά αυτές που διαθέτουν το κεφάλαιο.

Αυτά είναι κάποια απ' τα σημεία της κριτικής από τη ριζοσπαστική θεώρηση που δείχνουν ότι τα ΜΜΕ μάλλον χειραγωγούν και παράγουν την πραγματικότητα, παρά λειτουργούν ως καθρέφτης της. Έτσι, μάλλον δεν υπάρχει Τέταρτη Εξουσία, η δύναμη του λαού μέσω των μέσων όπως υποστηρίζει η φιλελεύθερη θεώρηση, αλλά φανερώνεται η δύναμη των μέσων, σύμφωνα με την οικονομική και πολιτιστική ελίτ που είναι στην εξουσία, πάνω στο λαό.
Ρίξτε μια ματιά στο παραπάνω ιδιοκτησιακό καθεστώς των Ελληνικών ΜΜΕ και τα συμπεράσματα δικά σας!!