Εις απάντηση του προβληματισμού όλων μας περί αγγλικού δικαίου, το άρθρο των Financial Times που αναδημοσιεύουμε στη συνέχει επισημαίνει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι με το σημερινό νομικό καθεστώς οι ιδιώτες ομολογιούχοι δεν έχουν κανέναν απολύτως τρόπο να πάρουν πίσω τα λεφτά τους. Μπορούμε δηλαδή να κάνουμε ό, τι θέλουμε και να τα κουρέψουμε όσο θέλουμε. Σήμερα όμως. Αύριο με το αγγλικό δίκαιο … πάπαλα!
Για τα hedge funds που περιτριγυρίζουν την Ελλάδα, ένα πράγμα είναι σίγουρο: Ότι προς το παρόν, ο νόμος δεν είναι με το μέρος τους.
Εδώ και μερικές εβδομάδες, δικηγόροι και χρηματιστές των κορυφαίων εταιριών hedge funds μελετάνε μετά μανίας την ελληνική νομοθεσία, και το ελληνικό Σύνταγμα, ψάχνοντας ακόμη και διόδους προσφυγής στο ευρωπαϊκό δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με απώτερο σκοπό να αποκτήσουν περισσότερα πλεονεκτήματα στις διεξαγόμενες διαπραγματεύσεις σχετικά με το κούρεμα του ελληνικού χρέους.
Ελάχιστες όμως είναι οι μέθοδοι με τις οποίες θα μπορούσαν να αναγκάσουν την ελληνική κυβέρνηση να τους πληρώσει περισσότερα από αυτά που τους προσφέρει. Το πρόβλημα είναι ότι τα 9/10 των ελληνικών ομολόγων υπάγονται στην αρμοδιότητα του ελληνικού, και όχι του διεθνούς δικαίου.
Πρόκειται για ένα συμπέρασμα, το οποίο αντανακλάται από την ηχηρή απουσία της ομάδας εκείνης των hedge funds, που ειδικεύονται σε «απεγνωσμένα χρέη», και είναι γνωστοί ως τα όρνεα των hedge funds. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα είχαν ορμήσει στα ελληνικά ομόλογα, που πωλούνται σε κλάσμα της ονομαστικής τους αξίας.
Έτσι, κάποιες εταιρίες όπως οι Elliott Associates, FirTree, και Gramercy, με πλούσιο παρελθόν σε μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες με κυβερνήσεις, στην ελληνική περίπτωση απουσιάζουν.
Άλλες παρόμοιες εταιρίες, όπως οι Och-Ziff, και York Capital, αναγκάστηκαν να εκδώσουν δελτία τύπου, αρνούμενες την εμπλοκή τους.
Όπως λέει ο Rob Rauch, της Gramercy, μιας αμερικανικής εταιρίας hedge funds, που ηγήθηκε της ομάδας πιστωτών που διαπραγματεύτηκαν το χρέος της Αργεντινής το 2007, «όσοι επενδυτές αγόρασαν μέχρι τώρα, έκαναν λάθος… οι όροι του ελληνικού δικαίου που αφορούν στο χρέος που υπάγεται σ αυτό, μπορούν να αλλάξουν μόνο με κυβερνητική απόφαση, και άρα οι ομολογιούχοι δεν έχουν τρόπο προσφυγής».
Ο δικηγόρος Whitney Debevoise, της αμερικανικής δικηγορικής εταιρίας Arnold & Porter, πρώην ανώτατο στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας, λέει: «Η πιο συνηθισμένη έκβαση μιας δικαστικής προσφυγής είναι μια μακροχρόνια και πανάκριβη διαδικασία, με τελικό στόχο να πετύχεις την αναδιάρθρωση του εργαλείου που ήδη κατέχεις».
Μόλις δυο hedge funds έχουν εμπλακεί στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις PSI μεταξύ του ελληνικού κράτους και των πιστωτών: Η Marathon, και η Greylock Capital, που και οι δυο θέλουν εθελοντικό κούρεμα και όχι δικαστικές διαμάχες. Κάποια άλλα hedge funds πήραν θέσεις που έχουν να κάνουν με τακτικές, βραχυπρόθεσμες συναλλαγές, με ελάχιστο ενδιαφέρον για τις διαπραγματεύσεις.
Κάποιες τακτικές του παρελθόντος, όπου διάφορα hedge funds μήνυσαν κράτη, δεν φαίνεται να είναι βιώσιμες στην ελληνική περίπτωση. Μερικά ομόλογα της Αργεντινής, εμπεριείχαν ρήτρες στην δικαιοδοσία των δικαστηρίων της Νέας Υόρκης, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει στα ελληνικά ομόλογα.
Όπως αναφέρει ο Debevoise, «δεν υπάρχει καμία περίπτωση να κερδίσεις κάτι από την Ελλάδα, σε αμερικανικό δικαστήριο… πολλοί το συζητάνε, αλλά δεν έχουν υπόψη τους για τι είδους περιουσιακά στοιχεία μιλάμε. Πρόκειται απλά για κομπορρημοσύνες. Αν η εθνική τράπεζα της Ελλάδας είχε περιουσιακά στοιχεία στις ΗΠΑ, αυτά θα ήταν προστατευμένα».
Συνεπώς, η προοπτική δικαστικών προσφυγών έχει να κάνει με το αν η ελληνική κυβέρνηση περάσει νομοθεσία με αναδρομική ισχύ, ώστε να εφαρμοστεί η περιβόητη ρήτρα «ομαδικής προσφυγής» στο χρέος της, σύμφωνα με την οποία οι δύστροποι ομολογιούχοι θα αναγκάζονταν να αποδεχτούν την αναδιάρθρωση, χάρη σε μια πλειοψηφική απόφαση.
Στην αρχή, οι πιστωτές θα προσέφευγαν στα ελληνικά δικαστήρια, με βάση την «αντισυνταγματικότητα» μιας τέτοιας νομοθεσίας, αλλά η όλη διαδικασία θα κρατούσε πολύ, και θα κόστιζε πανάκριβα, ενώ στο τέλος δεν θα είχε και καμιά επιτυχία.
Από την άλλη, ακόμη και η προσφυγή σε αμερικανικά ή βρετανικά δικαστήρια θα ήταν επίφοβη, αφού ο ενάγων θα έπρεπε να ισχυριστεί ότι οι πράξεις της Ελλάδας συνιστούν κατάσχεση, και είναι παράλογες.
Μια τελευταία επιλογή, η προσφυγή στο δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που προστατεύει την περιουσία από παράνομες πράξεις κατάσχεσης ή και χωρίς αποζημίωση, θα σήμαινε χρόνια δικαστικών αντεγκλήσεων, που σύμφωνα με μια δικηγορική εταιρία του Λονδίνου, η επιτυχία της προσφυγής ανήκει στη «σφαίρα της φαντασίας».
Ο μόνος παράγοντας που δίνει μια κάποια ελπίδα στα hedge funds, ή που θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο της απειλής, είναι η θέση της ΕΚΤ.
Η επιμονή της ΕΚΤ, και άλλων κεντρικών τραπεζών, στο να εξαιρεθούν από το εθελοντικό κούρεμα των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν, μπορεί να απειλήσει την Ελλάδα, αν όχι νομικά, τουλάχιστον ως προηγούμενο, που θα τρόμαζε τους ομολογιούχους στις υπόλοιπες ταλαιπωρημένες χώρες της ευρωζώνης.
Financial Times
Απόδοση: S.A.