Αν και στο υπ. Ανάπτυξης και στο ΣΔΟΕ υπάρχουν χειροπιαστές αποδείξεις για ενδοομιλικές συναλλαγές
Του Τασου Τελλογλου
Σαράντα ένας πολυεθνικοί όμιλοι που έχουν παρουσία στην Ελλάδα μένουν στην ουσία ανέλεγκτοι ως προς τον τρόπο που διαμορφώνουν τα κόστη τους και απεικονίζουν τα μεγέθη του ισολογισμού τους, όπως παραδέχονται παράγοντες του υπουργείου Ανάπτυξης. Και αυτό παρά το γεγονός ότι σε πέντε τουλάχιστον περιπτώσεις, μιας ολλανδικής εταιρείας ηλεκτρικών συσκευών και φωτισμού, μιας γερμανικής εταιρείας φαρμάκων και τριών άλλων γερμανικών αλυσίδων, οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης στην πρώτη περίπτωση και το ΣΔΟΕ στις άλλες τέσσερις έχουν χειροπιαστά στοιχεία για transfer pricing (ενδοομιλικές συναλλαγές). Δηλαδή για συναλλαγές απεικόνισης κατά τέτοιο τρόπο του κόστους και των αποτελεσμάτων των εν λόγω εταιρειών ώστε να κερδίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ αυτές και να χάνονται πολλά δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο για το ελληνικό Δημόσιο.
Το φαινόμενο, βεβαίως, δεν είναι ελληνικό. Ελληνικό ωστόσο είναι το φαινόμενο η διοίκηση να μην προχωρεί στην αντιμετώπισή του, με τη δικαιολογία ότι έτσι θα μπορούσε να δημιουργήσει «αντικίνητρα» σε πολυεθνικές για τη συνέχιση της δραστηριότητάς τους στη χώρα μας.
Στις υπόλοιπες χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα, οι κυβερνήσεις έχουν υιοθετήσει συγκεκριμένη μεθοδολογία για τον έλεγχο και την τεκμηρίωση του ύψους των ενδοομηλικών συναλλαγών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τις πολυεθνικές εταιρείες συμβουλεύουν για να απεικονίζουν προς οφελός τους τις ενδοομιλικές συναλλαγές μεγάλες ελεγκτικές εταιρείες ή και ορκωτοί που «πωλούν» αυτήν την υπηρεσία έναντι υψηλών αμοιβών.
Καμία πρόβλεψη
Στις συνομιλίες με την τρόικα για το πρώτο Μνημόνιο δεν υπήρξαν προβλέψεις για το σκέλος αυτό της απελευθέρωσης της αγοράς, την ώρα που σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ η χώρα μας δεν εχει ενσωματώσει πρακτικές για τον υπολογισμό των τιμών μεταβίβασης για ένα σύνολο συναλλαγών.
Τον Μάιο του 2010 οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης είχαν ζητήσει την υποβολή φακέλων τεκμηρίωσης από τις πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα (30 θυγατρικές και οι υπόλοιπες ελληνικές πολυεθνικές). Ενα τρίμηνο μετά οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης ήταν σε θέση να χρησιμοποιούν την τράπεζα δεδομένων «Αμαντέους». Παράλληλα η κυβέρνηση προχώρησε στην εκπαίδευση 20 υπαλλήλων, αλλά η διυπουργική επιτροπή που θα πρέπει να προχωρήσει στην αλλαγή της νομοθεσίας έτσι ώστε να γίνουν και πρακτικά δυνατοί οι ελεγχοι δεν το εχει κάνει ακόμα.
«Σήμερα σε ενδοομιλικές συναλλαγές “σκοντάφτουμε” σε φορολογικούς ελέγχους για πλαστά και εικονικά τιμολόγια» λέει ανώτερος υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών με γνώση των σχετικών φακέλων. «Αλλά και αυτοί οι έλεγχοι αποδεικύνονται πολύμηνοι και σε μερικές περιπτώσεις πολύχρονοι, καθώς λείπει η τεχνογνωσία, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις είναι απαραίτητη η διοικητική και δικαστική συνδρομή με άλλες χώρες...». Σαν παράδειγμα φέρνει την περιπτωση αποθήκης χονδρικής στη βόρεια Αττική, που εξυπηρετούσε ταυτόχρονα τρεις γερμανικές και δύο ελληνικές αποθήκες ηλεκτρονικών. «Από την αποθήκη αυτή διακινούνταν προϊόντα στη μισή Ευρώπη...». Μόνο στη μία από τις γερμανικές εταιρείες καταλογίσθηκε πρόστιμο για διαφυγόντα ΦΠΑ αξίας ύψους 19 εκατ. ευρώ -πληρώνεται ήδη σε δόσεις- ενώ οι καταλογισμοί προχώρησαν και σε άλλες επιχειρήσεις. «Αλλά ενώ οι καταλογισμοί είναι εύκολοι, η εξέταση της ακριβούς δομής της διαμόρφωσης του κόστους είναι ανεπαρκής. Αυτό που κάνουμε είναι να γράφουμε πλαστά και εικονικά τιμολόγια, δηλαδή να ρίχνουμε τα βιβλία, καθώς στον υπολογισμό του κόστους δεν είμαστε σε θέση να μπούμε...» λέει ο ίδιος αξιωματούχος. Αδυναμία στον προσδιορισμό του κόστους έχει και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, που μόνο σε μία από τις μεγάλες περιπτώσεις, εκείνη των καυσίμων, έχει γίνει.
Του Τασου Τελλογλου
Σαράντα ένας πολυεθνικοί όμιλοι που έχουν παρουσία στην Ελλάδα μένουν στην ουσία ανέλεγκτοι ως προς τον τρόπο που διαμορφώνουν τα κόστη τους και απεικονίζουν τα μεγέθη του ισολογισμού τους, όπως παραδέχονται παράγοντες του υπουργείου Ανάπτυξης. Και αυτό παρά το γεγονός ότι σε πέντε τουλάχιστον περιπτώσεις, μιας ολλανδικής εταιρείας ηλεκτρικών συσκευών και φωτισμού, μιας γερμανικής εταιρείας φαρμάκων και τριών άλλων γερμανικών αλυσίδων, οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης στην πρώτη περίπτωση και το ΣΔΟΕ στις άλλες τέσσερις έχουν χειροπιαστά στοιχεία για transfer pricing (ενδοομιλικές συναλλαγές). Δηλαδή για συναλλαγές απεικόνισης κατά τέτοιο τρόπο του κόστους και των αποτελεσμάτων των εν λόγω εταιρειών ώστε να κερδίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ αυτές και να χάνονται πολλά δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο για το ελληνικό Δημόσιο.
Το φαινόμενο, βεβαίως, δεν είναι ελληνικό. Ελληνικό ωστόσο είναι το φαινόμενο η διοίκηση να μην προχωρεί στην αντιμετώπισή του, με τη δικαιολογία ότι έτσι θα μπορούσε να δημιουργήσει «αντικίνητρα» σε πολυεθνικές για τη συνέχιση της δραστηριότητάς τους στη χώρα μας.
Στις υπόλοιπες χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα, οι κυβερνήσεις έχουν υιοθετήσει συγκεκριμένη μεθοδολογία για τον έλεγχο και την τεκμηρίωση του ύψους των ενδοομηλικών συναλλαγών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τις πολυεθνικές εταιρείες συμβουλεύουν για να απεικονίζουν προς οφελός τους τις ενδοομιλικές συναλλαγές μεγάλες ελεγκτικές εταιρείες ή και ορκωτοί που «πωλούν» αυτήν την υπηρεσία έναντι υψηλών αμοιβών.
Καμία πρόβλεψη
Στις συνομιλίες με την τρόικα για το πρώτο Μνημόνιο δεν υπήρξαν προβλέψεις για το σκέλος αυτό της απελευθέρωσης της αγοράς, την ώρα που σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ η χώρα μας δεν εχει ενσωματώσει πρακτικές για τον υπολογισμό των τιμών μεταβίβασης για ένα σύνολο συναλλαγών.
Τον Μάιο του 2010 οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης είχαν ζητήσει την υποβολή φακέλων τεκμηρίωσης από τις πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα (30 θυγατρικές και οι υπόλοιπες ελληνικές πολυεθνικές). Ενα τρίμηνο μετά οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης ήταν σε θέση να χρησιμοποιούν την τράπεζα δεδομένων «Αμαντέους». Παράλληλα η κυβέρνηση προχώρησε στην εκπαίδευση 20 υπαλλήλων, αλλά η διυπουργική επιτροπή που θα πρέπει να προχωρήσει στην αλλαγή της νομοθεσίας έτσι ώστε να γίνουν και πρακτικά δυνατοί οι ελεγχοι δεν το εχει κάνει ακόμα.
«Σήμερα σε ενδοομιλικές συναλλαγές “σκοντάφτουμε” σε φορολογικούς ελέγχους για πλαστά και εικονικά τιμολόγια» λέει ανώτερος υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών με γνώση των σχετικών φακέλων. «Αλλά και αυτοί οι έλεγχοι αποδεικύνονται πολύμηνοι και σε μερικές περιπτώσεις πολύχρονοι, καθώς λείπει η τεχνογνωσία, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις είναι απαραίτητη η διοικητική και δικαστική συνδρομή με άλλες χώρες...». Σαν παράδειγμα φέρνει την περιπτωση αποθήκης χονδρικής στη βόρεια Αττική, που εξυπηρετούσε ταυτόχρονα τρεις γερμανικές και δύο ελληνικές αποθήκες ηλεκτρονικών. «Από την αποθήκη αυτή διακινούνταν προϊόντα στη μισή Ευρώπη...». Μόνο στη μία από τις γερμανικές εταιρείες καταλογίσθηκε πρόστιμο για διαφυγόντα ΦΠΑ αξίας ύψους 19 εκατ. ευρώ -πληρώνεται ήδη σε δόσεις- ενώ οι καταλογισμοί προχώρησαν και σε άλλες επιχειρήσεις. «Αλλά ενώ οι καταλογισμοί είναι εύκολοι, η εξέταση της ακριβούς δομής της διαμόρφωσης του κόστους είναι ανεπαρκής. Αυτό που κάνουμε είναι να γράφουμε πλαστά και εικονικά τιμολόγια, δηλαδή να ρίχνουμε τα βιβλία, καθώς στον υπολογισμό του κόστους δεν είμαστε σε θέση να μπούμε...» λέει ο ίδιος αξιωματούχος. Αδυναμία στον προσδιορισμό του κόστους έχει και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, που μόνο σε μία από τις μεγάλες περιπτώσεις, εκείνη των καυσίμων, έχει γίνει.
http://www.kathimerini.gr
